CIEKAWOSTKI

======================================================

Wybrane rośliny miododajne warte posadzenia w obrębie pasieki

Esparceta, siew 15 VIII , kwitnienie koniec maja przyszłego roku ( roślina ozima) , wydajność miodowa 80 – 180 kg/ha

Gorczyca biała konsumpcyjna, siew III i pierwszej połowy IV , na cele pszczelarskie można wysiewać później, kwitnienie 1 VI – 25 VI , lub później w zależności od terminu wysiewu, średnia długość kwitnienia 20 dni, wydajność miodowa 30 -160 kg/ha, wydajność pyłkowa 60 – 100 kg/ha

Nostrzyk żółty lekarski, siew III – IV oraz IX, kwitnienie VI – VII, zakwita nawet do 6 tygodni, wydajność miodowa do 680 kg/ha, wydajność pyłkowa 30 kg/ha

Słonecznik czarny, siew IV – V, kwitnienie 10 VII – 20 VIII, średnia długość kwitnienia 30 dni, wydajność miodowa 50 kg/ha.

Gryka, siew między 15 – 25 maja, kwitnie 5 VII – 5 VIII, zakwita po około 20 dniach od siewu i kwitnie do 3 – 4 tygodni. Wydajność miodowa 100 – 250 kg/ha, wydajność pyłkowa 60 – 300 kg/ha.

Koniczyna czerwona, siew pierwsza połowa IV, kwitnie 15 V – 28 VI, długość kwitnienia około 30 dni, wydajność miodowa 80 – 180 kg/ha, wydajność pyłkowa 20 – 50 kg/ha.

Koniczyna biała, wysiew wczesną wiosną, kwitnie 20 V – 10 VI, długość kwitnienia 28 dni, wydajność miodowa 60 – 110 kg/ha, wydajność pyłkowa 20 – 30 kg/ha.

Sardela, siew najlepiej wczesną wiosną, 25 VI – 25 VIII, kwitnienie 65 dni, wydajność miodowa 10 – 20 kg/ha.

Przegorzan kulisty ( dwuletni), siew późną jesienią lub wiosną max do czerwca, kwitnienie 21 dnia, wydajność miodowa 800 kg/ha.

Przegorzan pospolity ( roślina wieloletnia), siew w inspekcie II – IV, siew na miejsce stałe w IX lub V – VI, kwitnie od VII – IX, wydajność miodowa 400 kg/ha.

Chaber wielokwiatowy żółty ( Macrocephala), bylina, siew IV – VI, kwitnie od VII do VIII w drugim roku, wydajność miodowa 200 kg/ha

Hyzop lekarski, siew IV – VI, kwitnie VII – VIII w drugim roku po posadzeniu, wydajność miodowa 400 kg/ha.

Dzwonek ogrodowy (roślina dwuletnia) , siew V – VI , wysianie na miejsce stałe IX, kwitnie VI – VIII, wydajność miodowa 300 kg/ha.

Żmijowiec, roślina jednoroczna, siew IV, kwitnie VI – X, wyfajność miodowa 400 kg/ha, wydajność pyłkowa 70 kg/ha.

Szałwia lekarska, siew IV, kwitnienie VI – VII , około 30 dni, wydajność miodowa 200 – 350 kg/ha.

Lebioda pospolita inaczej Oregano, roślina wieloletnia, siew IV, kwitnienie Vii – VIII, około 15 – 20 dni, wydajność miodowa 500 – 900 kg/ha.

Macierzanka piaskowa (roślina wieloletnia), wysiew IV -VI, kwitnienie VI – VIII, wydajność miodowa 50 – 150 kg/ha.

Czyściec wełnisty (roślina wieloletnia), siew IV do inspektu lub w V – VI do gruntu, kwitnienie VII – IX. kwitnie przez około 5 tygodni, wydajność miodowa 140 kg/ha.

Cząber ogrodowy (roślina jednoroczna), siew IV – V , kwitnienie VI – IX, wydajność miodowa 300 kg/ha.

Jeżówka purpurowa – Rudbekia , (roślina wieloletnia , siew IV – V lub IX , zakwita latem następnego roku, kwitnie od VI – X, wydajność miodowa 190 kg/ha

Odętka wirginijska, (bylina), siew V – VI, kwitnienie VII – IX, wydajność miodowa brak danych.

Lubczyk lekarski ogrodowy (roślina wieloletnia), siew VIII, kwitnienie VI – VIII następnego roku, wydajność miodowa 490 kg/ha.

Tymianek właściwy (roślina wieloletnia), siew IV – V, kwitnienie V – VIII, kwitnie 30 dni, wydajność miodowa 100 – 200 kg/ha.

Ruta zwyczajna ( bylina ), siew IV lub VIII – IX , kwitnie VI – VII około 5 tygodni, wydajność miodowa 400 kg/ha.

Jasnota purpurowa , roślina miododajna, wysiew całoroczny, roślina lecznicza

Nawłoć pospolita

Ostrożeń polny

Świerzbnica polna

M.Ż.

====================================================

M.Ż.

======================================================

Chcesz posiadać pasiekę musisz poznać zasady jej prowadzenia oraz związane z tym przepisy prawa.

1. gdzie umieścić ule na pasiece
2. co to jest R.H.D.  lub sprzedaż bezpośrednia
3. jakie wybrać ule
4. rasy i linie pszczół przydatne dla naszego terenu
5. znakowanie matek pszczelich

1. Rozpoczynając naszą przygodę z pszczołami, powiadamiamy o naszym zamiarze Powiatowego Lekarza Weterynarii właściwego dla miejsca lokalizacji pasieki, musimy podać: 

imię i nazwisko

adres zamieszkania

lokalizację pasieki

ilość  posianych rodzin pszczelich

Po wprowadzeniu i zarejestrowaniu, pasieka podlega nadzorowi weterynaryjnemu.

Określa to Ustawa z 11 marca 2004 r. dot. ochrony zwierząt i zwalczania chorób.

Działalność możemy rozpocząć po 30 dniach od zgłoszenia. Otrzymamy numer pasieki i występujemy o R.H.D. lub sprzedaż bezpośrednią.

Obecne przepisy prawne nie regulują jaka ma być odległość pasieki od granicy sąsiada. przyjęto 10 metrów od nieruchomości i dróg publicznych,  dla uniknięcia konfliktów dobrze jest posadzić rośliny rosnące do 3 metrów . Uregulowania określają odległość 150 metrów od budynków użyteczności publicznej np. przedszkoli, szkół, przychodni, itp. Dla dróg szybkiego ruchu i autostrad odległość powinna być min. 50 metrów. Reasumując, art. 144 kodeksu cywilnego nie określa dokładnie czynności których pszczelarz powinien się wystrzegać na swojej działce ale wskazuje na ponad przeciętne użytkowanie pasieki w jego uciążliwości.

2.  Rolniczy handel detaliczny objęty jest uregulowaniami prawnymi w zakresie produkcji  i kontroli żywności. Przepis funkcjonuje od 1 stycznia 2017r, zaś od 1 stycznia 2019r przepisy zezwalają na sprzedaż produktów klientowi końcowemu na terenie swojego województwa. Towary mają być nieprzetworzone. Przepis zezwala na sprzedaż produktów do restauracji, sklepów również na festynach całego kraju.

Chcąc uzyskać pozwolenie na RHD, rejestrujemy się u Powiatowego Lekarza Weterynarii i składamy wniosek. Zgodę otrzymujemy po spełnieniu warunków sanitarnych, opiniodawcą są służby  kontroli weterynaryjnej . 

Po 30 dniach rozpoczynamy planowaną działalność  Produkty nie mogą być zbywane przez pośrednika.

Sprzedając produkty nieprzetworzone jak – miód, pyłek pszczeli, pierzgę, mleczko pszczele, zapisujemy informacje o sprzedaży w zeszycie w oznaczonych rubrykach –  rok, nr kolejnej pozycji, nazwa towaru, waga netto, cena jednostkowa produktu, dzienna sprzedaż towaru w kg oraz dzienny utarg.

Ilości uli na pasiece, ryczałtowo określa ilość zebranego miodu. 

• do 5 rodzin pszczelich – 150 kg
• do 10 rodzin pszczelich – 300 kg
• do 20 rodzin pszczelich – 600 kg
• do 30 rodzin pszczelich – 900 kg
• do 40 rodzin pszczelich – 1200 kg
• do 50 rodzin pszczelich – 1500 kg
• do 60 rodzin pszczelich – 1800 kg
• do 70 rodzin pszczelich – 2100 kg
• do 80 rodzin pszczelich – 2400 kg.

-Po przekroczeniu limitu ilości miodu, występuje podatek od nadwyżki uzyskanej ze sprzedaży miodu. 

-Ustawa określa 2% podatek ryczałtowy od produktów. Powyżej 80 uli następuje zgłoszenie o prowadzeniu większej pasieki , co powoduje zmiany w przepisów podatkowych.

Dla zainteresowanych prowadzeniem większej pasieki mogę udzielić informacji.

3 .Wybór uli, o ulach decydujesz sam, ja wskażę różnicę pomiędzy nimi.

Ule wykonane są z drewna, styropianu lub poliuretanu. Dzielimy je na leżaki, korpusowe, kombinowane /wielokorpusowe/

1. ul wielkopolski – 10 i 12 ramkowy
2. ul dadanta
3.  ul warszawski i warszawski z ramką poszerzaną
4. ul Langstrotha
5. ul Ostrowskiej

Są to najbardziej rozpowszechnione ule w Polsce.

Zalety, ule leżaki są stabilne, łatwe w obsłudze z dostępem do każdej ramki, jest dużo wolnego miejsca. Leżaki są jednościenne lub docieplone z dwóch stron. Warto samemu wykonać powałkę, ułatwia obserwację rodziny pszczelej szczególnie w końcówce zimowli. Wady, brak możliwości przekładania gniazda /góra, dół/ jak w ulu korpusowym, utrudniona kontrola osypu Warrozy, mniejsze zbiory miodu. Ule są mniej uciążliwe w konserwacji i odkażaniu

Zalety uli korpusowych, wykonane są z drewna i lekkich materiałów /styropian, poliuretan/, możliwość układania korpusów i nadstawek wg potrzeb. Możliwość układanie gniazda na ciepło, osyp Warrozy spada do szuflady. Wygodniejsze łączenie rodzin pszczelich. Wady, należy je zabezpieczać przed silnym wiatrem. Łatwo ulegają uszkodzeniom. Więcej czasu poświęcamy na odkażanie korpusów.

Bardzo istotny elementem dla wielu z nas są ramki. Każdy typ ula to inna wielkość ramki, to inna ilość komórek a więc różnica w złożonych jajeczkach i inne ilości miodu na ramce. Należy zwrócić uwagę na grubość drutu i węzy. Najczęściej stosowana komórka to 5,4 mm.

RAMKI PSZCZELE I PLASTRY W LICZBACH

LP	TYP ULA	SZEROKOŚĆ RAMKI	WYSOKOŚĆ RAMKI	POWIERZCHNIA PLASTRA /W DCM2/	ILOŚĆ PSZCZÓŁ „NA CZARNO” NA 1DCM2 PO JEDNEJ STRONIE /130/1dcm/	ILOŚĆ PSZCZÓŁ „NA CZARNO” NA 1DCM2 PO DWÓCH STRONACH	ILOŚĆ KOMÓREK PLASTRA DWUSTRONNIE /KOMÓRKA5,4MM/ 1DCM2=760KOMÓREK	ILOŚĆ MIODU W PLASTRZE /1DCM2±30DKG/
1	WIELKOPOLSKI	360	260	8,16	1060	2120	6200	2,45
2	DADANT	435	300	11,62	1510	3020	8830	3,50
3	WARSZAWSKI POSZ.	300	435	11,62	1510	3020	8830	3,50
4	WARSZAWSKI ZW.	240	435	9,13	1187	2370	6940	2,74
5	OSTROWSKIEJ	360	230	7,14	930	1860	5430	2,14
6	LANGSTROTHA	448	232	9,1	1180	2360	6900	2,73
7	DADANTA SKRÓCONY	435	230
8		435	150
9		435	120

Procent pszczół robotnic, które przeżyją zimę w zależności od czasu wygryzienia się

Do 26 lipca	27lipca-26sierpnia	Od 28sierpnia-7września	Od 8września-18września	Od19września-27września	Od28września-8października
39%	82%	88%	70%	41%	30%

Syrop cukrowy:

Syrop	Syrop rzadki	Syrop gęsty	Syrop średni
Woda: cukier	1:1	1:2	2:3
Objętość	1,6 – 1,65 l.	2,2 – 2,3 l.	3,8- 3,95 l.

============================================================

Zdj. 1. Widok części pasieki

Na początku pisania tego tekstu, chciałem tylko wspomnieć parę słów o czynnościach w lutym, które osobiście wykonuje,  ale nie da się tego zrobić bez szerszego wprowadzenia w temat. Oczywiście są to tylko i wyłącznie moje własne uwagi i spostrzeżenia i nie twierdzę, że wszystko co robię jest właściwe albo prawidłowe, ale niech to będzie temat do dyskusji w czasie naszych spotkań lub do wymiany poglądów.

Pszczelarstwem zajmuję się niedługo, od 2018 r. Wiedzę czerpię z rozmów i doświadczeń od starszych Kolegów, literatury i czasopism specjalistycznych, szeroko rozumianego internetu oraz nabytą z kwalifikacyjnego kursu zawodowego R.04 – prowadzenie gospodarki pszczelarskiej, który ukończyłem w 2020 r. Niestety wciąż czuję, że jest to niewystarczające aby osiągnąć pełnię szczęścia w postaci silnych i zdrowych rodzin i dużej ilości produktów pszczelich, o których na razie mogę pomarzyć. Na pewno nabyta wiedza pomaga, ale doświadczenie i praktyka jest jednak zasadnicza.

W ub.r. musiałem przenieść pasiekę ze względu na pozbycie się działki na której miałem ule. Trochę ze względu na sąsiedztwo, a trochę ze względu na słabą bazę pożytkową (okolica płd.-wsch. Nieporęt) i duże przepszczelenie w okolicy – 2 pasieki w odległości 300-500 m w ilości 40-50 rodzin.

W maju 2021 r. przeniosłem pasiekę  ok 3 km od Zalewu Zegrzyńskiego w Białobrzegach, praktycznie w środek lasu, na terenie Lasów Państwowych w Nadleśnictwie Białobrzegi. Trafiłem na życzliwego leśniczego i dobrą pomoc z Nadleśnictwa w Jabłonnie, które udostępniło mi miejsce, gdzieś w środku lasu.  Zatem jest to mój drugi sezon w tej lokalizacji. Trochę się obawiałem dzikich zwierząt, dzięciołów, a przede wszystkim ludzi. Na szczęście do tej pory nic złego się nie stało.

Cześć rodzin (6 silnych produkcyjnych) wywiozłem w maju do brata pszczelarza pod Kraków na pożytki na rzepak, akację i lipę. Przywiozłem je dopiero w połowie lipca ub.r. Słabe 6 rodzin wywiozłem do lasu i tam sukcesywnie robiąc z nich 8 odkładów powiększałem.

Prowadzę gospodarkę pasieczną w większości na ulach wielkopolskich, 10-cio ramkowych, ale też posiadam ule warszawskie poszerzane 10-cio ramkowe z możliwością umieszczenia korpusu wielkopolskiego 10-cio ramkowego lub półnadstawki wielkopolskiej na cześć gniazdową. Cześć korpusów i półnadstawek oraz daszki i dennice wykonałem  samodzielnie z desek boazeryjnych 10 cm i innego materiału, który miałem akurat pod ręką.  Przy okazji wiele się nauczyłem. Stosuję w przeważającej większości dennice osiatkowane, poza kilkoma wyjątkami. W tym roku zazimowałem 18 rodzin. Pszczoły rasy kraińskiej z matek linii Car Marynka i Kortówka w większości, reszta to krzyżówki

Pod koniec sezonu w ub. roku, we wrześniu i październiku połączyłem rodziny słabe, nie rokujące nadziei na przezimowanie, które były na 3-4 ramkach. Głównie były to późne odkłady lipcowo-sierpniowe, które nie zdążyły dojść do siły, albo wymienione zostały matki. Jedna rodzina pszczela została zrabowana.

Wszystkie rodziny były podkarmiane od ok. 15 lipca na pobudzenie czerwienia matek, małymi dawkami po ok. 0,5 litra syropu cukrowego 3:2, co 3-4 dni.  Podkarmianie zakończyłem ok. 15 sierpnia, a od ok 25 sierpnia zacząłem zakarmiać syropem cukrowym 3:2. Karmienie na zimę zakończyłem ok. 20 września. Na rodzinę średnio wyszło ok 13-15 litrów syropu. Po raz pierwszy zdecydowałem się na syrop cukrowy. Zawsze używałem gotowych syropów – Apikandu ze znanej hurtowni. Używam podkarmiaczek powałkowych 4,5 litrowych. Rodziny zazimowałem na 7-8-9 ramkach.

Kilka słów o leczeniu. Leczenie prowadzę od początku sezonu zaraz po oblocie wiosennym,  używam własnej produkcji syropu na bazie kwasu szczawiowego z dodatkiem olejku wintergreen, spirytusu, nalewki propolisowej i cukru. Taką miksturą polewam po ok. 5 ml pszczoły w uliczkach między ramkami. Stosuję to na początku sezonu, raz w miesiącu. Po ostatnim miodobraniu w ub. roku oddymiłem apiwarolem, który też stosowałem we wrześniu po zakarmieniu na zimę, a w listopadzie użyłem kwasu szczawiowego z tymolem z dyfuzora po ok. 2,4 ml na rodzinę. Jeden zabieg przy temp ok. 10 stopni. Osyp warrozy to średnio ok. 50-80 sztuk na rodzinę we wrześniu po oddymianiu apiwarolem, a po zabiegu oddymiania kwasu szczawiowego to nie więcej niż 8-10 szt. (listopad). W tym czasie też skorygowałem jeszcze wielkość gniazd do ok 7-8 ramek. Na zimę, pod korpus gniazdowy podkładam półnadstawki lub korpus. W kilku ulach posiadam wysokie na ok 15 cm dennice, które posiadają z tyłu możliwość wglądu w dennice lub pod dolne ramki. Dzięki temu można łatwo wyczyścić z osypu lub sprawdzić co się dzieje na dole ramek. Uważam, że jest to bardzo ciekawe rozwiązanie, które ułatwia prace w pasiece. Ostatnio trafiłem na koncepcję dennicy wielofunkcyjnej, pszczelarza z Wieliszewa  Pana Jana Mazurka, która zawiera, moim zdaniem ciekawe rozwiązania, m.in. poławiacz pyłku i podkarmiaczkę dennicową. Wypróbuję na pewno w tym sezonie. 

W takich oto warunkach zazimowałem swoje rodziny. Na początku lutego, przy temp. ok 8 stopni  wyczyściłem dennice z osypu zimowego. W większości rodzin osyp był ok. 0,5 l pszczół a w 2 rodzinach ok ¾ – 1 litra. Osyp zebrałem do pudełka, a później zakopałem i zasypałem ziemią. Nie zagłębiałem się w badanie osypu, czy analizę jego rozmieszczenia na dennicy. Widzę, że rodziny są silne na 5-7 ramkach pod powałką, więc nie analizuje w takich sytuacjach. Może w przypadku osypania całej rodziny należałoby z pewnością dać do badania osyp w celu wyeliminowania błędów pszczelarza.

W kilku rodzinach pszczoły znajdowały się pod powałką. Stwierdzam to poprzez lekkie uchylenie powałki. Nie używam beleczek odstępnikowych. Uważam, że dzięki temu pszczoły swobodnie mogą przemieszczać się górą w przypadku braku pokarmu. W jednej rodzinie osyp był lekko zawilgocony. Pszczoły szczelnie zakitowały pajączki w powałce i była słaba cyrkulacja powietrza. Było to w ulu bez dennicy osiatkowanej. W ulach z dennicami osiatkowanymi nie stwierdziłem zawilgocenia. Przy okazji czyszczenia dennic, włożyłem też wkładki dennicowe  w celu ocieplenia gniazd oraz usunąłem półnadstawki pod korpusami gniazdowymi. W  ulach na ramkach warszawskich poszerzanych pszczoły w większości nie doszły jeszcze do górnych beleczek.

Na początku lutego, przy temp. ok 8 stopni  wyczyściłem dennice z osypu zimowego. W większości rodzin osyp był ok. 0,5 l pszczół a w 2 rodzinach ok ¾ – 1 litra. Osyp zebrałem do pudełka, a później zakopałem i zasypałem ziemią. Nie zagłębiałem się w badanie osypu, czy analizę jego rozmieszczenia na dennicy. Widzę, że rodziny są silne na 5-7 ramkach pod powałką, więc nie analizuje w takich sytuacjach. Może w przypadku osypania całej rodziny należałoby z pewnością dać do badania osyp w celu wyeliminowania błędów pszczelarza. 

W kilku rodzinach pszczoły znajdowały się pod powałką. Stwierdzam to poprzez lekkie uchylenie powałki. Nie używam beleczek odstępnikowych. Uważam, że dzięki temu pszczoły swobodnie mogą przemieszczać się górą w przypadku braku pokarmu. W jednej rodzinie osyp był lekko zawilgocony. Pszczoły szczelnie zakitowały pajączki w powałce i była słaba cyrkulacja powietrza. Było to w ulu bez dennicy osiatkowanej. W ulach z dennicami osiatkowanymi nie stwierdziłem zawilgocenia. Przy okazji czyszczenia dennic, włożyłem też wkładki dennicowe  w celu ocieplenia gniazd oraz usunąłem półnadstawki pod korpusami gniazdowymi.

W  ulach na ramkach warszawskich poszerzanych pszczoły w większości nie doszły jeszcze do górnych beleczek. W rodzinach w których pszczoły są już pod powałką poddałem ciasto miodowo-cukrowe na pajączek 1 kg.W najbliższym czasie ustawię poidełko z wodą.

Wnioski do jakich dochodzę po – jeszcze nie zakończonej zimowli.

1. Rodziny pszczele zimują dobrze na dennicach osiatkowanych. Zaletą niewątpliwie jest schłodzenie od września gniazda, co ogranicza matkę w czerwieniu. Wkładki dennicowe celem ocieplenia gniazda wkładam dopiero w lutym. Wyjmuję je w maju, gdy temperatura jest już pow. 20 stopni. Zaletą jest także lepsza cyrkulacja powietrza niż w ulach leżakach bez dennicy osiatkowanej.
2. W tym roku starałem się układać gniazda pozostawiając wolne miejsca po bokach gniazda, na dwa zatwory, a gniazdo umieszczając na środku.  Nie stwierdziłem zawilgocenia, także w gniazdach w których tego nie robiłem.
3. Rozmiary korpusów które mam – 10 ramek ograniczają wielkość gniazda do 7 -8 ramek stosując opisaną metodę. Biorąc to pod uwagę to robi się ciasno, także w czasie sezonu. Dochodzę coraz częściej do przekonania, że właściwy rozmiar powinien wynosić 12 ramek, pozwalając na manewry zatworami lub ramkami z zapasami albo czerwiem, nie mówiąc o izolatorach.
4. Stosuję w niektórych rodzinach izolatory 3 ramkowe. Ze względu na słabą bazę pożytkową trochę akacji, malina, kruszyna, jagoda, czeremcha, dużo żarnowca,  pomimo późnego rozmieszczenia pasieki w lesie w ub.r. zebrałem z 5 rodzin ok 50 litrów miodu leśnego z dwóch miodobrań. Pierwsze początek lipca (miód leśny nektarowy z domieszką akacji), drugie druga dekada lipca (ciemny miód nektarowy z domieszką spadzi). Myślę, że jest to jeden z kluczy do sukcesu w mojej sytuacji ze względu na bazę pożytkową – brak głównego pożytku, zróżnicowane pożytki, rozłożone w czasie.
5. Sprawdza mi się metoda leczenia (podleczania) rodzin pszczelich miksturą z kwasu szczawiowego jako wspomaganie leczenia innymi środkami.
6. W ulach warszawskich poszerzanych pszczoły słabo noszą nakrop do nadstawek. Być może wynika to albo ze względu na niewłaściwą linię pszczół, słabe pożytki, ograniczenie matek w izolatorach, albo słabą siłę rodzin. W tym roku planuję wymianą matek na linie dostosowane do pożytków leśnych i preferujących nadstawki, krainki linii CT-46, Troiseck, Celle albo NieSka.
7. Dobrze sprawdzają się dennice wysokie  o których wspomniałem wcześniej. Łatwo i  szybko można ocenić sytuację w rodzinie, wyczyścić z osypu oraz nie ma konieczności podstawiania pod korpus nadstawki do zimowli.  

Zachęcam do wymiany poglądów i doświadczeń. Wiele ciekawych spostrzeżeń znalazłem w książce  pana Jana Mazurka „Dziennik pszczelarza praktyka (1997-2002) w tym o sztuce kierowania pszczołami na słabych pożytkach, urządzeniach pasiecznych i historii” którą polecam.

                                                                                                                   Ryszard Wasilewski

============================================================

Na pasiece kolegi R. Wasilewskiego już wiosna.

=====================================================

Wybierając dobrą matkę pszczelą, zwracamy uwagę na wielkość i masę jej ciała. Od odpowiedniej masy ciała uzależniona jest ilość rurek jajnikowych a one świadczą o ilości złożonych jaj. Zwróćmy uwagę na budowę matki, żadna z części ciała nie powinna być odkształcona lub uszkodzona. Warto przyjrzeć się tergitom, budowa drugiego pierścienia wskazuje na intensywność czerwienia matki.

Reguły znakowania matek

lata kończące się 1 lub 6 kolor biały

lata kończące się 2 lub 7 kolor żółty

lata kończące się 3 lub 8. kolor czerwony

lata kończące się 4 lub 9 kolor zielony

lata kończące się 5 lub 0. kolor niebieski

Pszczoła kaukaska – Apis melifera caucasica , jej cechy to późny rozwój, długi języczek, skłonność do rabunków, zalewa i mocno kituje gniazdo. To pszczoła wysokogórska, posiada odrębność ekologiczną.  Ten podgatunek to najmniejsze pszczoły spośród hodowanych w Polsce. Ich barwa jest szara lub ciemnoszara, owłosienie szarobiałe, mają języczek około 7 mm. Odwłok matki i trutni różni się kolorem. Odwłok matki jest brązowy, trutni ciemny. Rojenie występuje sporadycznie, przy przeglądach pszczoły są łagodne. Robotnice są bardzo pracowite, zbierają wziątek do późnej jesieni. Przy niewłaściwej pielęgnacji rodziny podatne są na choroby.

Pszczoła kraińska – Apis melifera carnica, jest podgatunkiem pszczoły miodnej. Zasiedlała pierwotnie część Europy na wschód od Alp i Karpat zachodnich oraz lasostepy do Morza Czarnego, Egejskiego i Adriatyku. Jest rozpowszechniana poza naturalnym zasięgiem. Pszczoła tej rasy nadaje się do krzyżówek międzyrasowych. Zaleta, to pracowitość, dobrze rozwinięty zmysł orientacyjny, nie straszne są jej kaprysy pogody. Robotnice są szare, szczupłej budowy ciała o wysoko osadzony odnóżach i języczku do 6,5 mm. Wiosenny rozwój rodziny jest wczesny i intensywny. Są łagodne, dobrze trzymają się na plastrach. Wytwarzają mało kitu, zasklep miodu jest suchy. Rozwój wiosenny jest bardzo szybki, jednak tracą aktywność przy braku pożytki. Skłonne są do rójki. Gniazda utrzymują w czystości. Przy zachowaniu higieny odporne są na choroby.

Pszczoła Buckfast –  wyhodowana przez brata Adama, jest rasą syntetyczną, chwaloną przez wielu hodowców, jednak konieczna jest systematyczna wymiana matek. Brak wymiany skutkuje jej agresywnością.W Polsce przypuszczam, jest bardzo niewiele pszczół czystej rasy. Jest pszczołą mało skłonną do rójki , matka często czerwi zimą,  dlatego pszczoły potrzebują większego zapasu pokarmu w zimie. Buckfast dobrze znosi zimowlę.

Pszczoła włoska– Apis melilfera ligustica, ma żółte dominujące ubarwienie. Pszczoła bardzo rozpowszechniona na świecie, łagodna. W Polsce, mało znana w odniesieniu do innych ras. Bardzo trudno zdobyć czysto rasową matkę / inseminowaną /. W sprzedaży są matki naturalnie unasienione przez przypadkowe trutnie, domieszka  innych genów czyni niekontrolowaną krzyżówkę.

 Pszczoła środkowo europejska – Apis mellifera mellifera. Cechuje ją krępa budowa ciała i ciemne owłosienie. W hodowli zwraca się uwagę na przetrwanie gatunku z jej zasobem genetycznym. Pszczoła średnio skłonna do rojenia, języczek około 5,5 – 6,2 mmm, dobrze znosi długie zimy, robotnice są pracowite, wrażliwa jest na Varroa destructor. Przez swoją agresywność odstrasza wielu młodych pszczelarzy. Ma kilka dobrych wartych uwagi linii np. Asta i Kampinoska.

Apis mellifera dzieli się na gatunki z których wyselekcjonowano wiele podgatunków i ras geograficznych, utrwalając pożądane cechy. Heterozja  to krzyżowanie pszczół, jest  ona próbą przenoszenia najlepszych cech rodziców na potomstwo pierworodne.  Dobre efekty dają łączenia w obrębie jednej rasy. Dla pszczelarzy istotne jest uwzględnienie realnych warunków ekonomicznych. Ważnym elementem sukcesu jest wiedza o roślinach i drzewach na okolicznych terenach.  Te dane i położenie w terenie pasieki pomogą nam dobrać odpowiednie krzyżówki pszczół dla naszej hodowli. Niedoświadczeni pszczelarze powinni zasięgnąć opinii doświadczonych kolegów jaką dobrać matkę dla swoich rodzin pszczelich w odniesieniu do zasobów pożytkowych i warunków klimatycznych.

====================================================

Przeciętny człowiek ma na głowie jakieś 100 tys. włosów, aczkolwiek doskonale wiadomo, że ta liczba mocno maleje z czasem. Ale nawet w czasach największej świetności ludzkim grzywom daleko do imponującego owłosienia, jakie posiada malutka pszczoła. Ma ona mniej więcej tyle włosów, ile wiewiórka — tj. około 3 milionów — przy czym na znacznie mniejszej niż człowiek czy wiewiórka powierzchni. [1]

=============================================

Niewielkie i niepozorne — pszczoły mają wielki wpływ na prawidłowe funkcjonowanie ekosystemu, a ich masowe wymieranie to jedna z najgorszych rzeczy, jakie ostatnio przytrafiły się naturze.

Pszczoły posiadają system nawigacyjny

Naukowo udowodniono, pszczoły poprzez taniec przekazują między sobą informacje wiele istotnych informacji na przykład o:

• wielkości pożytków,  
• kierunku, w którym należy lecieć
• odległości do ula.

Pszczoły potrafią odnaleźć drogę do ula po uwzględnieniu zmieniającej się siły wiatru. Zmieniają często kąt lotu, co pomaga im osiągnąć cel przy jak najmniejszym zużyciu energii.